zondag 17 mei 2015

prentje en de kunst van het leven

'Wat zie jij toch in kunst?' Deze vraag wordt me wel eens gesteld. 
Ik zat er aan te denken toen ik in de trein zat richting Den Bosch. Het was de laatste dag van de tentoonstelling 'Hockney, Picasso, Tinguely en meer.
Ik dacht aan een van mijn favoriete kunstenaars Jaime Hayon. Tijdens zijn expositie in het Groninger Museum stootte een van de bezoekers een vaas van hem om, die in duizend stukken viel op de marmeren vloer.
Hayon leverde het museum een nieuwe vaas, waarin hij het incident op humoristische wijze verbeeldde.

Misschien zorgt kunst ervoor dat ik anders naar dingen ga kijken, filosofeerde ik verder terwijl de trein doorraaste.
Ik hou van de manier waarop kunstenaars als pioniers met een andere blik het leven aanschouwen.

Vroeger was ik een perfectionist. Voordat ik ging studeren, maakte ik een lijstje. Ik wilde bij die studentenvereniging, zo'n soort baantje, een vriendje dat aan bepaalde voorwaarden voldeed, deze sport, wonen in zo'n studentenhuis. Dan zou ik volmaakt gelukkig zijn. 
En dat was het Doel van het Leven: streven naar Volmaakt Geluk. 

'Het leven moet er nog overheen', las ik een keer in een beschrijving van Linda de Mol tig jaar geleden.
Het is me altijd bijgebleven.
Inmiddels ben ik er op mijn 43ste achter dat het najagen van Ultiem Geluk zoiets is als een hond die achter zijn eigen staart aan zit.
Ouder - en hopelijk wijzer - denk ik dat het leven meer zit in het om gaan met dingen die op je pad komen. En daarnaast; wat is er saaier (en tegelijk vermoeiender!) dan - streven naar - perfectie?

En dat is iets wat kunst mij leert. Jaime had precies dezelfde vaas kunnen maken; hij had vast nog wel de schetsen. Maar nee, hij evolueerde de vaas en verwerkte de ervaring in de nieuwe versie.
Hij gebruikte de 'negatieve' gebeurtenis om iets te maken, dat nog mooier was.
Hij camoufleerde niet wat er was gebeurd, maar accentueerde het in een nieuw ontwerp.

Wat lusteloos liep ik vervolgens door de zalen van het Noordbrants Museum. Het kon me op de een of andere manier niet raken, hoewel ik dit schilderij van Hockney wel gaaf vond:
Omdat 'ik er toch was' bezocht ik ook het naastgelegen Stedelijk Museum; voor de expositie How we work; de werkwijze van enkele Nederlandse ontwerpers, zoals mijn favoriete Scholten en Baijings:
Maar ik werd nog niet geraakt. 
Dat gebeurde letterlijk bij de expositie Raakvlakken (What's in a name?).

Schreef ik eerder over synergie in de kunst (twee kunstvormen die elkaar versterken); inmiddels denk ik nog een stapje verder, en geloof ik in 'conceptuele integratie'; een geweldige term die ik vandaag tegen kwam in Volkskrant Magazine. 

Schoonheid zit volgens mij in de combinatie van ogenschijnlijke tegenstellingen; daarom ben ik ook fan van Studio Job. Ik zag hun porselein op 'Raakvlakken', en toen viel het kwartje pas echt.
Juist het 'conflict' van de doodshoofden verwerkt in de zoete taartvorm, tilt het voorwerp tot een hoger niveau. 
Of zoals in deze theepot:
Het is juist de bitterzoete combinatie die het alledaagse een extra glans kan geven. 

Niet gek dus dat ik dit shirtje niet in Den Bosch kon laten hangen:
En zo probeer ik het leven te zien. 
Niet verhullen, maar gebruik maken van de ervaringen, de krassen en littekens; juist om te groeien.
  
Ik schreef al eerder dat ik geïnspireerd was door een zin van Leonard Cohen: 'There is a crack, a crack in everything. That's how the light gets in.'

De imperfectie en tegenstellingen van het leven maken het de moeite waard.  
Heb het lef om de ervaringen (ook de op het eerste gezicht negatieve) om te zetten tot iets nóg groters en mooiers, in plaats van verbitterd te raken en je terug te trekken. 

Als je maar open durft te staan. 

7 opmerkingen:

  1. Zo is het inderdaad. Geweldig hoe je het verwoordt.
    Ik probeer dat ook te doen en merk dat het leven net iets makkelijker maakt.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Vorig jaar februari bezochten we de tentoonstelling van Jaime Hayon in het Groninger museum. Erg tof. Mooi die laatste zin van Leonard Cohen. Mooi geschreven, je geeft weer stof tot nadenken............

    BeantwoordenVerwijderen
  3. :)
    Hoewel ik meestal niet eens probeer om uit te leggen wat kunst zo bijzonder maakt, vind ik dit toch een geslaagde poging!

    BeantwoordenVerwijderen
  4. En dat kunnen, is dan weer een kunst op zich!

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Je mag ons onwetenden wel vaker aan de hand meenemen. Boeiend.

    BeantwoordenVerwijderen